(Foto: (c) CC BY 2.0 Flickr /
Floris Looijesteijn)

Afgelopen zaterdag 7 juli 2012 was de jaarlijkse Roze Zaterdag in Haarlem. Omdat ik daar lang gewoond heb en het dichtbij is wilde ik toch al gaan. En toen kwam het bericht dat staatssecreatris Teeven niet voor het zomerreces met z’n wetsvoorstel  voor een nieuwe wet op de gendererkenning (ook wel “geslachtswijziging” geheten) naar de Kamer zou komen. En dat schoot menigeen in het verkeerde keelgat. Dus organiseerde ik met medewerking van TNN een transblok in de parade.

Vijf jaar geleden zei toen minister van Buitenlandse Zaken Maxime Verhagen in New York tegen Justus Eisfeld dat dat probleem (verplichte sterilisatie) toch voor deze zomer op te lossen moest zijn. En nu komt Teeven opnieuw z’n woord niet na. Nadat ie al met een voorstel kwam dat de naam niet waard was. De raadsheer had niet geluisterd naar de gemeenschap ondanks dat we twee gesprekken met hem hebben gehad. En dat vlak na de presentatie van het Human Rights Watch rapport over transgenders in Nederland (“Controlling bodes, denying identiies” aka “The state must stay out of my underwear”). We hebben dus reden genoeg ons niet serieus genomen te voelen.

Dit was de derde keer dat transen in Nederland politiek op straat verschenen, waarvan de eerste dat dat in groter verband was met duidelijke politieke en mensenrechtelijke eisen. Boosheid is een prima motivator om de straat op te gaan. Her en der stonden nog wat andere transen zonder mee te doen. De schaamte over hun trans-zijn is voor velen nog zo groot dat ze ondanks dat ze vinden dat het een goede zaak is op te komen voor je rechten, zich er niet publiekelijk en lijfelijk mee willen associëren.  Zoals er ook jongeren zijn zonder politieke straatervaring in demo’s of andere acties die doodsbenauwd zijn dat we hiermee onze eigen glazen ingooien. Gelukkig hebben ze ook nu weer ongelijk gekregen. Teeven heeft toegezegd dat de ministerraad van 17 augustus het wetsvoorstel zal behandelen. Een dag later is het dan, met alle commentaar van de Raad van State, publiek. Of hij zich daaraan gaat houden weten we niet. Maar wel dat ie onder de indruk is van de protesten en zich genoodzaakt voelt een nieuwe datum te noemen. Actievoeren, juist ook op straat helpt dus.

Op straat actievoeren (voor degenen die daar geen ervaring mee hebben) is ook en misschien wel vooral geriecht op het publiek, de omstanders. We hebben nu voor het eerst duidelijk aangegeven dat we respect eisen, zelfbepaling. Dat is voor het pubiek grotendeels nieuw. Totnutoe hebben we nooit zelf het initiatief genomen om en plein public “basta!” te roepen. Wanneer we langer vantevoren kunnen organiseren, en meer en breder kunnen oproepen, meer tijd hebben om aarzelaars te overtuigen (zoals middels dit verhaal) zijn we de volgende keer hopelijk met beduidend meer transen en aanhang, persoonlijke en politieke.

Ook is het zo dat veel transgenders die nu in het medische proces zitten en niet per se een genitale operatie willen, met verlangen uitkijken naar de nieuwe wet en hopen dat ie snel ingaat, 1 januari 2013 was het idee. Dat dat nu onhaalbaar lijkt is een forse klap in het gezicht. Dus worden ook zij kwaad. Teeven zei dat ie maar liefst 700 mailtjes heeft gehad hierover die hij moest bekijken. Vervolgens was er een kleine maar nadrukkelijke aanwezigheid in de parade.

“Eén wet. Geen voorwaarden. Transrespect NU!” en “Wij transen eisen: zelfbepaling en respect i.p.v. verplichte behandeling” waren de leuzen op de borden, naast het verontwaardigde “Teeven! waar is onze wet gebleven!”. Zeker dertig transgenders en vrienden liepen leuzen scanderend in de parade en deelden flyers uit.

Die wet is een zaak die alle liberale en progressieve partijen prima kunnen ondersteunen, dus dat lukt makkelijk. Maar ik voorzie dat we over een jaar nog eens met een “Ik wil tieten!” actie de straat op gaan. Een demo is dan misschien niet de aangewezen vorm, maar actie moet er komen, zolang men verdomt uit “budgettaire overwegingen” aan mensenrechteneisen te voldoen. En we hebben gisteren aangetoond dat het kan.