Als transpersonen zijn we tweederangsburgers. We hebben veel van dezelfde rechten als de ‘gewono’s’ maar men licht er de hand mee. En voor wie in transitie gaat gelden er speciale regels die mensenrechten schenden en discirimineren. Gij zult niet eenvoudigweg oversteken van het ene legale naar het ander geaccepteerde gender. Of eigenlijk: gij zult het u toegekende gender niet zomaar verlaten voor een ander.
In de VS ligt dat nog veel sterker. Veelal moet je grote delen van de medische zorg – in elk geval chirurgie – zelf betalen. En vaak kun je werk en een relaxed leven wel vergeten tot een jaar of wat nadat alles achter de rug is. En als je niet-wit of arm bent is er een gerede kans op dodelijk geweld. Omdat een of ander macho freak je niet vrouw genoeg vindt. Dus gelijke rechten: niet echt.
Geïnspireerd door een campagne van relatief nette modeketen American Apparel, die tijdens de campagne tegen het ongrondwettelijk verklaarde Proposition 8 in California, dat het voor holebi’s en transen onmogelijk moest maken om ook te trouwen, is er nu een T-shirt campagne gestart voor gelijke rechten voor transen.
Asher Kolieboi, LHBT coördinator op Oberlin College, Ohio, heeft het “Legalize Gay” shirt van American Apparel omgevormd tot een “Legallize Trans*”. Het sterretje staat voor alle verschillende soorten van trans(gender), inclusief wat we nog niet kennen.
Ik vind het een prima idee om de aandacht te trekken voor onze collectieve situatie. De eerste editie is ook lekker duidelijk: witte letters op zwarte achtergrond. En met het sterretje. Later willen ze ook andere kleuren leveren.
Het leuke is dat het Ahser Kolieboi ook niet alleen gaat om trans*. Het is volgens het
Bilerico artikel dat mij inspireert tot deze post, de bedoeling te vragen voor meer uitsluitingen. “Het focust op trans”, zegt Asher, “maar we willen ook andere problemen waar LGBTQ mensen mee te maken hebben voor het voetlicht brengen: transfobie, klasse-vooroordelen, racisme,
ableism (voorrang voor niet-gehandicapten). Wanneer de campagne groter wordt willen we hier ook aandacht voor vragen.”
Mooi idee: vanuit het LHBTQ perspectief de meervoudige discriminatie aan de orde stellen. Of het werkt is echter een ander verhaal. Hetzelfde zou gelden volgens mij wanneer we met diverse heldere shirts gaan lopen die die andere discriminaties aan de kaak stellen. “Klassisme” en “discriminatie van gehandicapten” (kreupelen als geuzennaam) zal niet echt aanslaan. En tegen racisme c.q. voor echte gelijkberechtiging van niet-witte mensen heb je heel andere benadering nodig. Voor trans* is het echter prima! Zeker bezien in internationaal perspectief – waar het in Nederland aan ontbreekt.
Nou nog een politieke grassroots campagne hier om de strijd voor gelijkberechtiging op te voeren. Wat er nu gebeurt is bij lange na niet genoeg. Dat komt door een kadootje dat we niet konden weigeren (subsidie) maar ook doordat er nog maar verdomd weinig mensen iets voelen voor activisme.
De shirts kosten US$18 plus verzendkosten. Wees handig en bestel er een stuk of wat, scheelt je porto.
Beste Vreer, Goed stuk. Ben het met het cadeautje en het gevolg daarvan niet met je eens. Als dat het geval was zou ik me gemanipuleerd voelen. Nee, de keuze van strijden hangt daar absoluut niet mee samen. Cadeautjes zou ik weigeren als dat zou betekenen dat ik mijn vrijheid van meningsuiting zou verspelen. De suggestie die je doet, raakt dan als ik die verre van me zou werpen. Er zijn meerdere wegen waarop je zaken voor elkaar kan krijgen. Activisme (ook een isme) is er een van, het bruggen bouwen een andere. Natuurlijk is er een persoonlijke voorkeur en daarnaast een afweging welke je denkt dat het beste werkt in een actuele situatie. En het leuke vind ik dat wij daar door elkaar voortdurend opnieuw aan herinnerd worden of de gekozen afweging nog accuraat is. Dat wil niet zeggen dat je ik me nu door jou op deze wijze onderdruk laat zetten nu het activisme als belangrijkste middel in te gaan zetten. Dat je alles sneller wil, kan ik enkel maar beamen. Helaas hebben we het hier over een verandering van duizenden jaren ingebakken mechanismes en denkwijzen. Tegen die achtergrond is wat er nu gebeurd een revolutionaire explosie waarbij we moeten oppassen dat die zichzelf niet uitblaast. Het gaat mij niet om het in beweging krijgen van een kleine voorhoede van mensen maar het in beweging krijgen van de colonne. Tegen die afweging blijf ik even bruggen bouwen en wil ik best af en toe het T-shirt aan doen.
@Carolien Zo pessimistisch ben ik niet. Ik besef terdege dat we met een lange termijn strijd te maken hebben. Maar als we niet de urgentie beseffen en niet genoeg het momentum, zijn we net liberalen/sociaaldemocraten in de algemene politiek. Blijf vooral bruggen bouwen. Maar vergeet niet de achterhoede en de buitenwereld er bij te betrekken. Dat is precies mijn zorg: dat jullie daar geen prioriteit op zetten, niet genoeg naar buiten kijken. Dat maatschappelijk middenveld komt wel, al is het maar door betere wet- en regelgeving. De verandering zal niet dankzij Nederland komen, maar dankzij het EHRM in Straatsburg en dankzij Brussel. En ook met een radicale visie kun je mensen voor je winnen.
Zonder radicaal activisme gaat het nog een eeuwigheid duren voor we gerechtigheid hebben. En radicaal activisme is er overigens niet voor om de gematigden te herinneren aan hun plicht maar om een radicaal andere visie te leveren die dus ook andere tactieken en strategieën vereist. Een queere visie zal altijd steken.
Ik hoop dat we nog veel prikken kunnen uitdelen. En veel medestanders te krijgen.
Twee details nog: ten eerste die duizenden jaren. Houd het liever op een 250 jaar dat het er in geramd wordt. Zie ook mijn Kleine genealogie van gender. Sindsdien is er steeds minder ruimte voor oorspronkelljke levensstijlen.
Ten tweede: ik ben zeer realistisch – ik eis het onmogelijke.
Persoonlijk denk ik dat het zaak is om de achterban te vergroten, oftewel: meer mensen meetrekken om bepaalde doelen te bereiken. Een eerste doel daarbij zou wat mij betreft moeten zijn: mensen laten zeggen wat ze willen. Ze assertiever maken en niet per-se een ander willen behagen omdat…
* die arts of psycholoog is
* die -wel- in het “goede lichaam geboren is”
* jij kwetsbaar bent (dat ben je nl niet)
* je de ander daarmee kwetst (als jij het netjes brengt is dat die ander zijn/haar probleem)
* de ander je toch niet snapt (de ander snapt meer dan je denkt – ook als die niet kan voelen wat jij voelt/voelde)
Ook voor TNN geldt: wordt assertiever. Wat niet klopt, dat klopt niet – wat niet acceptabel is is niet-acceptabel, en dat MOET je wat mij betreft ook uitdragen. Met veel lawaai, of degelijke argumenten. Maar ga niet zwijgen voor iets wat niet klopt of niet acceptabel is enkel en alleen omdat je dan bang wordt niets te gaan bereiken.
Heb ruggegraat: we hebben als groep genoeg gezwegen!
N.B: speciaal voor de pessimisten: toen ik nog een klein jongentje was (gna-gna) was homoseksualiteit iets waar in het dorp waar ik toen leefde nog voor gestreden werd. Dat is nu zo’n 30 jaar geleden. Als ik zie wat homo’s nu voor elkaar krijgen, dan is dat iets waar wij als transgenders nog maar van kunnen dromen. 30 jaar: het klinkt misschien veel, maar de meesten van ons zullen het zelf nog meemaken! Het komt alleen niet vanzelf. Zoals homo’s die toetreden in een normaal huwelijk ook niet vanzelf ging (en ook meerdere jaren doorlooptijd en veel actievoeren gekost heeft).