Hello everyone

So, here we are again. Another demonstration for our right to good health and good health care. This time explicitly aimed at the Nijmegen clinic. We have enough reasons for that. One of the most important in my opinion is that Nijmegen is not as different from the rest of the clinics as they wish or pretend. Does not advocate for radical change as much as I hoped after their initial conference some two years ago. And when I hear the head of the clinic, she is still pretty much stuck in archaic opinions. A good thing, and they may be the first in this in the Netherlands, they are rolling out a gender sensitive patient registration system with room for non-binary options. Still sub-optimal, but a nice leap.
I am vreer and we may have met at the 2021 demo near VU in Amsterdam where I also spoke, or another one at Dam square. I represent Principle 17, a collective of trans health advocates. We took the initiative some five years ago to do research on health care users’ experiences and initiated a petition against the bloody long waiting lists for access to trans health care. I worked on the European and global level on improving the current DSM and ICD standards for trans* people.

Dutch and international standards depathologize those who can legally think for themselves and pathologize those under parental care. They also pathologize feeling not normatively gendered, which is painfully parallel to pathologization of being gay – which was lifted in 1990, only 22 years ago!
That is stimulating a moral panic against the idea that kids can know their gender identity. That is stimulating a moral panic against gender and sexual difference and ends in violence and discrimnation against trans en gender creative people. See the UK for instance where the TERFs would love to see us made illegal. See Belgrade testerday. See the Dutch “gender doubt” campaign by our own TERFs and reactionary Christians.

Today I am here to present you an Alternative Vision on Trans Health Care, to give us a better tool for our advocacy. The existing heath care standards here in the Netherlands only have one good aspect: they exist. Further they are pretty much trash. Already outdated when they saw the light. With Principle 17 we did some research on the human rights discourse on health and health care these days and what are good guidelines and best practices internationally.
I want to tell you some highlights from our report – im sorry we haven’t brrn able to ptint it, the library systems ere offline. But you can download it from our website principle17.org, in Dutch by the way – English comes later, as we have limited capacity.

Our report gives actually all the reasons and all the tools to eliminate the years of waiting lists. Apart from the budget needed for it, that is a question of political will, like ending poverty and discrimination anyway.

I want to focus on two issues:
1. health care and marginalised groups within the community, including youth 
2. on alternatives

First, As trans* people we are already a marginalised group, and several groups on the right are actively trying to marginalise us even more. Nowadays there is the “gender doubt” campaign that states we are a danger to women. Well, I think we áre a danger to the cis-tem, to the men, to the maintenance of cisgender privilege. The idea that gender is natural flies in their face. And that is what scares the right, another naturalised privilege that goes down the drain. Reason enough to breathe new air in the ages old moral panic “But the children!” Because that is what has been happening over the years: a moral panic that children cannot decide for themselves, that is what causes all the trouble. Take the youth seriously and you can immediately start with blockers and hormones – if that is what they need. Contrary to popular opinion, we don’t force anything upon them.

We see very clearly that those of us who are not white, able-bodied, well educated, not Christian, non neurotypcial, non Dutch speaking are confronted with a huge lack of understanding, incompetence, misinformation, and insufficient knowledge from health care or mental health professionals. This is bigger than just trans* health care, but on these intersections it hurts most. Big parts of our “transition” regime are the consequence of a discriminating cis hetero ablebodied white world.

Second I want to point out some alternatives, that are based on depathologisation. An approach that we are not inherently sick or mad. Apart from being mad for rage about the eternal discrimination. Depathologisation means you go to see someone for your health and get taken seriously immediately. And not only after a psychologist tells health care providers you’re not insane. Like the regular health care user that you are.


Some important overlooked points are that we suffer from being marginalised in society on a daily basis. We’re discriminated against in housing, in school, at work, in public spaces, some of us even at home. As long as we have to struggle for basic needs like adequate housing, good education, proper work, being safe in society, we don’t have equal rights. And then we will continue to suffer, because those basic needs are essential to our survival.

Our colleagues from Trans Zorg NU will present their demands after me and they are very similar to our advice:

• quit gatekeeping pychologists, and depathologise trans health care NOW.
• quit your patronising approaches NOW.
• And don’t you dare try to defund parts of trans health care.

We know where to find your board rooms.

Voor de duidelijkheid: de naam vreer (evt. ook met hoofdletter) is copyleft. Als je die naam wil gebruiken hoef je alleen te zeggen dat ie bij mij vandaan komt. Verder: have fun ermee ?
Ergens verlang ik wel naar een situatie waarin we kunnen zeggen “Ja maar die Vreer D zit er compleet naast, terwijl die Vreer Y het wel goed heeft.”
En wil je die naam niet gebruiken: prima. Veel plezier met je eigen andere naam!

(Symbool is de genderdraaikolk die ik mij heb toegeëigend als tattoo)

Beste mensen. Geachte aanwezigen.

Als jarenlang trans activist, mensenrechten educator en mede-eiser van de excuses, ben ik blij dat jullie er allemaal zijn. Ik spreek voor mijn gemeenschap en ik spreek de politici en bestuurders aanwezig aan. 

Mijn naam is vreer verkerke, ik gebruik hen en hun als referentie, als voornaamwoorden. In 2006 behoorde ik tot de mede-oprichters van TNN. Van 2012 tot aan 2021 was ik bestuurslid bij Transgender Europe in Berlijn en tussen 2013 en 2019 lid van de internationale expertgroep ter hervorming van de Internationale Ziektenclassificatie van de WHO en voor depathologisering. Van daaruit heb ik advocacy collectief Principle 17 voor trans zorg op maat en op basis van mensenrechten opgericht.  

(c) Simon TImmerman op Facebook

Context

Wat is dan de context waarin de oude wet tot stand is gekomen? Was het nieuw en ongehoord wat er gevraagd werd? Nee, eigenlijk niet zo heel erg. Maar men vond het blijkbaar best eng. Heteronormativiteit verlaten is eng. Niet voor niets werd de Roze Zaterdag in Amersfoort in 1983 nog uit elkaar geslagen. Mijn eigen eerste Roze Zaterdag was een jaar later in Nijmegen en ondanks alle optimisme en radicale vrolijkheid was er ook nog zeker spanning te voelen en geweld vindt ook nog steeds plaats. Het gaat hier dus nadrukkelijk om uitingen van heteronormativiteit die door opeenvolgende regeringen niet bestreden is. Op z’n best maakt men ruimte voor andere groepen, maar gelijkwaardigheid wordt zwaar bevochten. Sterker nog, opeenvolgende ministers van Justitie weigeren genoeg te doen tegen homohaat. Niet voor niets moeten COC, TNN en NNID ongeveer jaarlijks op bezoek. Nu kan de regering zeggen dat ze afhankelijk is van de Kamer, maar dan weet ze ook heel goed hoe betrekkelijk dit is. Als de regering betere voorstellen indient bij de Kamer zal deze misschien best akkoord gaan. En de regering is op een aantal belangrijke momenten niet ingegaan op verzoeken vanuit de gemeenschap, want … ja want wat eigenlijk. Want cis heteronormativiteit denk ik.

Autonomie opgeven

De wet die velen van ons, die hier zijn, van levensvreugde beroofde, doordat we voor een juridische wijziging onze lichamelijke autonomie moesten opgeven, is natuurlijk een product van zijn tijd. De eis van een zo ver mogelijke aanpassing aan “het andere geslacht” is een eis die bij de conservatieve christelijke partijen vandaan kwam. In de aanloop naar de wet van 1985 heeft het niet eens veel gescheeld of die mensenrechten schendende eis was er nooit gekomen. Daarnaast dragen ook medici verantwoordelijkheid. Met hun orthodoxe blik. De wet van 2014 is niet toereikend, onder andere dankzij hun ingrijpen achter de schermen.

Reparaties

Ik denk dat het noodzakelijk is om ook over de vergoeding te spreken. Om formele redenen keert de regering ons een minimumbedrag uit. En dat is om een aantal redenen een klap in het gezicht van de trans- en intersekse gemeenschap.
Om te beginnen toon je daarmee niet dat je erkent dat het leed en het onrecht komt door jouw ingrijpen in het leven van mensen. Je ontkent ten enenmale de intentionaliteit van de wetgeving om ons van onze vruchtbaarheid te beroven en ons te verplichten onze lichamen te veranderen, de verplichting om in een erkende maar historisch geconstrueerde categorie te passen. De oude wetgeving, maar ook de vigerende wet nog, is onwetend over de geschiedenis, over onze eeuwenlange aanwezigheid – en onderdrukking – overal. 

Het belang van excuses en reparatie is erkenning van de transfobie van de staat. Door met wetgeving mensen hun rechten te ontnemen vanwege hun zo-zijn, door trans en intersekse mensen te pathologiseren, verklaar je ze voor ongewenst. Net als door niet effectief patriarchaal gedrag tegen te gaan, dat zelfs in wetgeving te gieten. De achtereenvolgende regeringen hebben gewoon selectief oog voor mensenrechten. Niet alleen de LHBTQIA gemeenschap lijdt hieronder, ongeveer iedereen die niet tot de “normgemeenschap” behoort. En rechten, geachte aanwezigen, is waar het om gaat. Ook in het neoliberaal kapitalistische en neokoloniale regime waaronder wij nu leven. Recht op alles wat ons ontnomen is en ontnomen wordt.

En last but not least, het enige andere land dat zijn fout heeft ingezien, Zweden, gaf financieel wel blijk van besef: hun uitkering was vier maal hoger. En het gaat mij op zich niet om het bedrag, de fooi kan ik prima gebruiken. Maar ik denk wel dat het enig inzicht geeft in hoe serieus je iets neemt. 

Misschien speelt mee dat Zweden al eens een tik op de vingers had gehad voor verplichte sterilisatie van groepen cis vrouwen?

Persoonlijk 

Om het persoonlijk te maken: ik heb heb niet getwijfeld dat ik mijn lichaam wilde aanpassen. Aan een ontdekte en groeiende identiteit. Vrouw was ik niet, dat begrip vond ik te beladen en te hetero, ik was eerder lesbo – volgens de ideeën van de Franse filosoof Monique Wittig: niet onderworpen. Al snel werd dat “gender outlaw” op grond van Kate Bornsteins gelijknamige boek. En later werd dat genderqueer. Maar in de meer dan 25 jaar vanaf mijn besluit “this is the way to go” is er *nooit* een fatsoenlijke manier geweest om mijn gender ook te bevrijden. Ik heb het medische traject nadrukkelijk gebruikt ter zelfbevrijding uit de kluisters van de cisheteronorm. Ik ben trots op mijn reis en hoe mijn lichaam is geworden.. De medici met hun psychopathologische raamwerk waren veel te rigide. En ook ik botste constant met hun normen. Maar de staat laat mij juridisch nog steeds niet oprecht leven, ontzegt mij nog steeds het recht op erkenning van mijn identiteit. Dat was toen niet nodig, dat is nu niet nodig. En naast alle andere schandelijke daden van de staat, die weigert zoveel mensenrechtelijke verplichtingen te vervullen, doet hij dat ook hier. Daarom deze J’accuse. Want ik heb er eigenlijk wel genoeg van. 

Registratie

(c) Simon TImmerman op Facebook

Waar we nu staan is halverwege de rechtenschending die zo vaak nog zo standaard is, en complete depathologisering en ‘normalisering’ van anders zijn. Me beperkend tot de juridische situatie eerst: nog steeds moet iemand die geen verstand van jouw leven heeft  je beoordelen – hen is jou niet, en hen is vaak ook niet trans-ervaren. We zijn nog steeds  gepathologiseerd. Alleen wat minder. Halverwege dus.

Het Duitse Grondwettelijk Hof heeft een aantal jaren geleden al aangegeven dat de genderregistratie van M, V, of niets voor intersekse personen, niet deugt en opdracht gegeven een X voor iedereen mogelijk te maken, of het anders maar helemaal te schrappen. De heteronormatieve regering vond het maar niks en kwam met een slap compromis.

De Yogyakartabeginselen voor de toepassing van internationaal recht op het gebied van seksuele oriëntatie, genderidentiteit en geslachtskenmerken zijn helder: je hebt recht op erkenning van je identiteit. Ze zijn ook helder over opgedrongen zorg. Dat kan niet. En dat heeft de huidige wet niet goed afgetimmerd. Maar goed: er is een nota van beantwoording voor de herverbeterde wet die ons wederom wat meer ademruimte geeft. 

Toekomst

Een goede trans en inter toekomst beschouwt ons als volwaardige mensen, verklaart ons niet ziek of defect. Degenen voor wie u de wetgeving maakt, snakken naar echte erkenning. Niet dunnetjes, maar royaal. En net als met sekswerk geldt hier: niet actief beperkende regels voor opstellen, maar vooral láten. Dat betekent dat het aan u is, geachte politici en bestuurders, om barrières weg te ruimen, een sterke visie aan te nemen die leven mogelijk maakt. Dat houdt in, dat u als regering vanuit gelijkwaardigheid gaat werken – daarop is onze grondwet tenslotte gebaseerd. Dus dat u geen groepen om specifieke groepskenmerken achterstelt. Denk aan Artikel 1 van de Grondwet. En niets kan gelijkwaardig zijn als het niet ook rechtvaardig is. Dat is waar Nederland al jaren Heel Slecht in is. Ik beperk mij tot de LHBTQI gemeenschap omdat dat het thema is, maar als ik zie hoe lang we moeten strijden om die rechten binnen te halen, om daar zelfs maar richting gelijkwaardigheid te gaan, dan lijkt u als staat niet te snappen wat die grondwettelijke gelijkwaardigheid inhoudt.

Het uitgangspunt van deze best mogelijke toekomst is, dat alles altijd al van ons is en dat alle rechten altijd al aan iedereen toekomen. Al onze genders zijn altijd al van ons. In die zin bereiken we pas transgender en intersekse gelijkwaardigheid, als het institutionele racisme is opgeruimd. Als er garanties zijn dat we niet meer in een toeslagenschandaal terecht kunnen komen. Wanneer we een eerlijk en antiracistisch asielbeleid hebben dat tegelijk anti-seksistisch en niet heteronormatief is. En een zorgbeleid dat gebaseerd is op de noden van mensen en een sociaal beleid dat mensen versterkt. En een eerlijk beloningsbeleid. 

Om de Star Trek kapiteins te citeren:  Make it so.

Nog maar kort geleden heeft @VUGenderMisTreatment het initiatief genomen om op Instagram de klachten van een aantal trans mensen over hun transitiezorg te publiceren. De respons hierop leidde tot een grote demonstratie en een Kamerdebat begin juli. Waar voor het eerst in onze eigen woorden werd gesproken. We zijn zichtbaar als gemeenschap zelf.

Er is veel te doen rondom trans zichtbaarheid momenteel. Bij IHLIA in de OBA in Amsterdam is een tentoonstelling “Buitengewone geschiedenis” over transgendergeschiedenis in Nederland, er is een fototentoonstelling “X alles en niets” van Mona van den Berg en Nanoah Struik. Recht was een tv programma. De Roze Revolutie ook aandacht voor trans mensen en hun geschiedenis hier. Lees verder →

Deze week heeft het Europese Mensenrechtenhof een einduitspraak gedaan in zaak 64846/11 van Ebrahimian vs. Frankrijk. De klacht stamt al uit 2001. De zaak draait om de rechtmatigheid van ontslag van een maatschappelijk werkster in een Frans ziekenhuis omdat ze haar hoofddoek niet wilde afdoen in een staatsziekenhuis. Aangezien Frankrijk een seculier land is, de laïcité is een van de grondslagen van het land, is het niet toegestaan religieuze herkenningstekenen te dragen, zoals een kruisje, een keppeltje of een hoofddoek. Mevrouw Ebraihimian was het daarmee oneens en vocht totenmet het Europese Mensenrechtenhof.

De Grand Chamber van het Hof heeft Frankrijk in het gelijk gesteld: het is toegestaan om van werknemers te eisen dat ze hun religie voor de privésfeer bewaren, althans deze niet op het werk uiten. Het gaat om het beschermen van de rechten van anderen.

With regard to the question whether the interference was necessary in a democratic society for the protection of the rights and freedoms of others, the Court found that the requirement of neutrality of public officials could be regarded as justified in principle: the State, as employer of the applicant in a public hospital, could consider it necessary that she refrain from expressing her religious beliefs in discharging her functions in order to guarantee equality of treatment of patients.

Het zou de gelijke behandeling van patiënten beter beschermen en het Hof ziet het als proportioneel en de staat was niet buiten zijn boekje gegaan, bleef binnen de margin of appreciation, de ruimte voor eigen interpretatie.  Daarmee is voor het hof de kous af.

Hier botsen dus een aantal zaken: het individuele recht op vrijheid en privacy (gedefinieerd als vrijwaring van bemoeienis met iemands religie), de staatsinrichting van seculariteit en de kwestie van uniciteit of multipliciteit, afwezigheid van tekenen of juist een veelheid.

Op andere plaatsen en in landen waar de seculariteit niet in het nationale DNA zit, bijvoorbeeld zgn. areligieus Nederland, zijn er te langen leste nu opties waardoor een individu zhaar levensovertuiging kan tonen in het werk. Nederland kende (!) politiefunctionarissen met hoofddoeken, tulband. Sinds 2011 niet meer. gewone ambtenaren mogen wel zulke tekenen dragen. In Amsterdam zie je regelmatig vrouwen in lange rokken en met hoofddoek op. Ieder moet zich evenwel aan de wet- en regelgeving houden. Daar is geen uitzondering op. Dat is ook de reden dat de “weigerambtenaar”, die geen huwelijk tussen mensen van hetzelfde geslacht/gender wil afsluiten, aan een uitstervingsbeleid is onderworpen: geen nieuwe aanstellingen na vertrek.

Ik concentreer me hier op de laatste vraag: wat is er te zeggen voor uniciteit, uniformiteit en wat spreekt er voor diversiteit van uitingen? Uniformiteit is gemakkelijk, je ziet in één oogopslag dat iemand een officieel Functionaris is, en de gedachte is dat uniformiteit leidt tot correcte een eenduidige behandeling, uitvoering van wet- en regelgeving. Dat stellen we in principe ook op prijs. Weten dat je netjes volgens de regels wordt behandeld, vooropgesteld dat de regels eerlijk zijn. Iemand die ene hoofddoek draagt, een keppeltje, een tulband of een kruisje, wordt gedacht niet per definitie neutraal te zijn. Die gedachte is incorrect. Iemand kan gelovig zijn zonder uiterlijke tekenen en vooroordelen hebben, en omgekeerd: zichtbaar religieuze mensen kunnen probleemloos alle relevante regels opvolgen en de klant/burger een eersteklas behandeling geven. haat tegen gelijke behandeling van mensen is tegenwoordig zichtbaar gedeeld dwars door alle klassen en geloven heen.

Dan is het accepteren van individuele uiting van groepslidmaatschap een betere weg misschien. Iemand kan met een tulband aangeven Sikh te zijn en zich aan de regels van dit geloof te houden. Mits de tulband maar netjes, ’toonbaar’ is. de traditionele dolk wordt doorgaans niet op prijs gesteld en doorgaans is dat ook geen issue. In Nederland is het een privilege gewapend te mogen zijn. Het is mij in elk geval niet overkomen dat ik joodse mannen met tsitses onder uit hun kleding op het werk heb gezien, keppeltjes wel. Een pruik, zoals veel traditioneel joodse vrouwen dragen is geen issue en geldt ook niet als hoofdbedekking. Niqaabs kwamen tot voor kort nog wel voor, maar wegens zichtbaar en herkenbaar moeten zijn op het werk en zeker ook de nodige islamofobie, is dat uit het arbeidsleven verdreven.

Sprekend over Nederland – andere situaties ken ik niet goed genoeg – zijn ongeveer de enige issues die op enige schaal naar buiten komen omtrent hoofdbedekking en ongewenst gedrag op het werk juist de wrevel en de irritaties van hier geboren niet-islamitische personen jegens de hoofddoekdraagsters. Er zijn gesluierde vrouwen en behoofddoekte vrouwen die wellicht een man op een afstand houden en er zijn gesluierde vrouwen die ook niet mogen werken van man, geloof of staat (hier wegens het gesluierd zijn). In het publieke discours komen deze echter niet frequent meer voor.
Traditioneel kiest Nederland meer voor ‘verdraagzaamheid’ die tot acceptatie en erkenning kan leiden, dan voor het verbieden. Als is dat sinds 2007 sterk aan het veranderen onder invloed van rechts populisme en verharding van de overheid die meer een meer een repressieve en nachtwakersstaat wordt.

Om te weten of er een significant probleem is met religieuze kentekenen en ongelijke behandeling door diegenen, moeten we kijken naar wetgeving en kunnen zaken die het College voor de Rechten van de Mens, v/h CGB)  aanhangig zijn gemaakt. Oordelen ten nadele van de aangeefster/klaagster wil nog niet direct zeggen dat er onrecht is gepleegd te harer nadele. Mogelijk is ook een negatieve en te? strikte naleving van mogelijk incorrecte regels.

NASCHRIFT

Sinds 2019 kennen we een wet die het dragen van niqaabs en boerka’s (“gezichtsbedekkende kleding”, maar zeer specifiek op moslimdracht gericht)  verbiedt. Die totaal niet deugt, moreel noch juridisch. En sinds 2020 werd geconfronteerd met de Covid-19 pandemie waardoor iedereen met een mondkapje moet lopen  op veel plekken (zoals OV en ziekenhuizen) is die wet extra belachelijk en discriminerend. Want nog steeds mag een moslima geen gezichtsbedekkende sluier dragen maar móet ze in het openbaar een mondkapje dragen.
Als dit voor het ECHR onder de margin of appreciation blijft vallen, ben ik bang dat de progressiviteit van het Hof ook erg afhankelijk was van een specifiek generatie rechters en niet van een rechtstraditie. Wat het dan nog steeds niet goed maakt. Ik blijf van de traditie: Legal? Illegal ? Scheissegal!

(een eerste draft is geschreven in 205, en met enige bewerkingen uiteindelijk april 2021 gepubliceerd)